زردچوبه (Curcuma longa) گیاهی از خانواده زنجبیلیان است که ریشه آن به عنوان یک ماده غذایی و دارویی سنتی مورد استفاده قرار گرفته است. ترکیب اصلی فعال آن، کورکومین، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است و مطالعات علمی نشان داده‌اند که مصرف آن می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کند.

آیا کورکومین می‌تواند داروی لاغری یا زیبایی پوست باشد؟

اگرچه کورکومین اثرات زیستی مفیدی دارد، اما شواهد علمی برای کاهش وزن سریع یا درمان مشکلات پوستی محدود است. زردچوبه و کورکومین مکمل غذایی هستند، نه دارو، و نباید به عنوان راه‌حل معجزه‌آسا دیده شوند.

 مزایای علمی اثبات‌شده کورکومین چیست؟

مطالعات به‌روز (۲۰۲۲–۲۰۲۵) نشان داده‌اند کورکومین می‌تواند شاخص‌های التهابی مانند پروتئین واکنشی سی (CRP) را کاهش دهد، سلامت متابولیک را بهبود بخشد و اثرات مثبتی بر کاهش قند خون داشته باشد. همچنین برخی شواهد حاکی از اثر محافظتی آن بر روی کبد و سیستم قلبی-عروقی در دسترس است.

 دوز مصرفی و نحوه جذب کورکومین چگونه است؟

کورکومین به تنهایی جذب مطلوبی ندارد و اغلب مکمل‌های آن همراه با برخی گیاهان دارویی دیگر مانند فلفل سیاه و یا با اصلاح فرمولاسیون ارائه می‌شوند تا زیست‌دسترس‌پذیری یا فراهمی زیستی آن افزایش یابد. دوز معمول مکمل‌ بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز است و طول دوره مصرف باید توسط متخصص تعیین شود.

 شکل‌های دارویی و مکمل کورکومین

برای بهبود جذب و دریافت دوز مؤثر، کورکومین معمولاً در قالب قرص، کپسول، پودر یا فرم‌های نانو-امولسیون و لیپوزومی تولید می‌شود. این فرم‌ها امکان بهره‌مندی از اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی کورکومین را به شکل بهینه فراهم می‌کنند.

هشدارها و نکات ایمنی

مصرف زردچوبه یا کورکومین در دوزهای معمولی ایمن است، اما دوزهای بالا ممکن است باعث اختلالات گوارشی شوند. افراد دارای مشکلات کبدی، سنگ کیسه صفرا یا مصرف‌کنندگان داروهای رقیق‌کننده خون باید پیش از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنند. انتخاب محصولات استاندارد و دارای مجوز رسمی برای کاهش خطر آلودگی بسیار اهمیت دارد.

 جمع‌بندی
زردچوبه و کورکومین مکمل‌های غذایی ارزشمندی با اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی هستند. با این حال، جایگزین داروهای تجویزی نیستند و تبلیغات اغراق‌آمیز درباره لاغری یا زیبایی، علمی نخواهد بود. مصرف آگاهانه، انتخاب محصول مناسب و مشورت با متخصصین سلامت، کلید بهره‌مندی ایمن و مؤثر از این مکمل‌هاست.

دکتر محمدمهدی زرشناس، عضو هیئت علمی گروه داروسازی سنتی دانشکده داروسازی شیراز